Onze mentale gezondheid is big business. Ondanks het stigma dat nog steeds rust op elk soort van probleem dat zich afspeelt tussen onze twee oren is het een groeiende markt waar steeds meer geld in circuleert.
De laatste jaren is het steeds meer sociaal acceptabel om ervoor uit te komen dat je problemen hebt met je mentale gezondheid, en om er hulp voor te zoeken. Dit is een wenselijke evolutie, waarom zou ons hoofd niet evenveel aandacht en zorg verdienen als een gebroken arm? Toch blijft hulp zoeken vaak een kostelijke aangelegenheid, en worden er langs de kant van de overheid niet voldoende middelen vrijgemaakt om tegemoet te komen aan het toenemend aantal patiënten.
De kost van mentale gezondheid
Volgens de meest recente cijfers van de Organisatie voor Economische Samenwerking en Ontwikkeling (OESO) ging in 2015 gemiddeld 4% van het bruto binnenlands product (BBP) van de Europese lidstaten naar kosten gerelateerd aan mentale ziektes. Dit komt neer op meer dan 600 miljard euro. In België ligt dat cijfer iets hoger, met 5,05%. Hiermee hebben we net geen podiumplaats, na Denemarken, Finland en Nederland. Deze kosten splitsen zich op in drie grote categorieën. Ten eerste is er de gezondheidszorg, de eigenlijke kost van een behandeling. Ten tweede, de sociale zekerheid voor zij die door mentale problemen niet kunnen werken. Tenslotte zijn er hierdoor ook nog indirecte kosten op de arbeidsmarkt door een gedaalde productiviteit en een lagere tewerkstelling. Het gaat ook om een groot aantal mensen. Volgens de OESO kampt 1 op 6 personen in ons land met een psychische probleem. De juist omkadering en opvolging is dan ook essentieel, niet enkel voor de individu en zijn omgeving maar ook voor de samenleving. Om een snelle en correcte interventie mogelijk te maken zijn er voldoende middelen nodig, en moeten deze correct worden gebruikt. Hier lijkt het schoentje soms te knellen.
Terugbetaling
Vanaf begin maart geldt de nieuwe terugbetalingsregeling voor psychotherapie. Mensen met ‘matige’ depressie, angststoornis of alcoholverslaving kunnen dan goedkoper naar de psycholoog. Op die manier wordt er geen te grote hap uit hun budget genomen, en wint ook de samenleving. Hun problemen zullen immers veel minder snel uit de hand lopen en zo worden extra kosten, door bijvoorbeeld een periode van werkonbekwaamheid, vermeden. Als patiënt betaal je, mits doorverwijzing door de huisarts, 11 euro. De rest wordt betaald door de overheid. Voor de psychologen ligt het tarief op 45 euro.
Vanuit de kant van de psychologen komt er verzet tegen de maatregel. Er zijn maar weinig psychologen die willen meewerken aan het nieuwe systeem. Zo bericht onder andere De Standaard dat in de provincie Limburg slechts 10 van de 220 gezochte kandidaten werden gevonden. “Het is jammer dat de terugbetalingsregeling zo van start moet gaan” zegt Isabel Moens, directeur geestelijke gezondheidszorg van Zorgnet-Icuro, de koepel van voorzieningen in geestelijke gezondheidszorg. “Er wordt 6% van het budget vrijgemaakt voor geestelijke gezondheidszorg, wat eigenlijk al te laag is. Het geeft een fout beeld van wat de noden en behoeften zijn op het terrein.”