Door Sien Gaublomme
Brandjes en mesthopen in de straten van België. Sinds februari is het beeld van boze boeren op straat ons niet onbekend. Maar wat drijft boeren nu precies om op die opvallende manier hun ongenoegen te uiten?
In 2019 stelde de Europese Unie (EU) de Green Deal op: een verzameling van doelstellingen en maatregelen die van Europa het eerste klimaatneutrale continent moet maken. En dat op een eerlijke en sociaal verantwoorde manier.
Een van die doelstellingen gaat over de stikstofuitstoot van landen. De EU wil die reguleren, omdat te veel stikstof een negatieve invloed heeft op onze natuur en omgeving. Het kan ervoor zorgen dat sommige planten moeilijker kunnen overleven. En dat zorgt vandaag voor problemen in heel wat (beschermde) natuurgebieden.
Het Vlaamse Stikstofdecreet
In januari 2024 keurde het Vlaams Parlement het Stikstofdecreet goed. Dat zou het Vlaamse plan van aanpak moeten worden om de stikstofuitstoot te verminderen. Maar het blijft niet gespaard van kritiek. Vooral vanuit de landbouwwereld rijzen veel ontevreden stemmen op.
De enorme stookinstallaties die serres en stallen verwarmen, hebben een grote stikstofuitstoot. De nieuwe wetgeving zal onder andere strenger controleren hoe landbouwers die uitstoot meten en reguleren. Daarnaast worden ook de voorwaarden voor de mest die boeren gebruiken strenger. Al die nieuwe regels betekenen veel extra kosten voor boeren. Ze zijn dus niet voor elke boer even vanzelfsprekend.
Protesten
Sinds februari komen in België boze boeren op straat tegen de nieuwe maatregelen. Eerder waren er ook al protesten in andere Europese landen. Boeren vinden dat de Vlaamse en Europese overheid hen te weinig beschermt. Die overheden zouden juist voor minder regelgeving en eerlijkere prijzen voor hun producten moeten zorgen.
De lage prijzen en administratieve rompslomp maken dat veel kleine landbouwbedrijven het moeilijk hebben. De landbouwsector is nu bang dat extra kosten en maatregelen het werk van vele boeren onhoudbaar maken.
Zo geschiedde de boerenprotesten. Om hun stem te laten horen, blokkeerden boeren met hun tractoren verschillende dorpen en steden. En de acties bleven niet zonder resultaat: de Vlaamse regering zal zich samen met vertegenwoordigers van de boeren verder buigen over mogelijke toegevingen.