De cultuur- en evenementensector moet sinds vorig jaar de duimen leggen voor het coronavirus. Toch blijft cultuur, en zeker muziek, een belangrijke rol spelen voor veel Belgen. We vroegen aan alle Stand.Redactie-leden welk lied hun leven veranderd heeft.
Wat de media niet (kunnen) zien
Voor onze journaliste Myrthe gaan we terug naar de Verenigde Staten van de jaren zeventig. Zij koos voor het jazzgedicht The Revolution Will Not Be Televised (1971) van Gil Scott-Heron. De artiest, die voor sommigen bekend stond als ‘de grootvader van de rap’, combineerde jazz fusion en soul met ‘spoken word performances’ om een unieke sound te maken. Nu is The Revolution Will Not Be Televised nog altijd een van zijn bekendste nummers.
“Dit spoken-word testament blijft na vijftig jaar nog altijd relevant”, legt Myrthe uit. “Het is een ode aan de ‘revolutie’ of aan standpunten die de mainstream media vaak niet tonen. De boodschap van Scott-Heron klinkt ook helder: je moet kritisch blijven, zowel voor de buitenwereld als voor jezelf. En dat probeer ik na te streven in mijn denken en mijn schrijfsels.”
Held van het Franse chanson
Journalist Dario vertoeft liever in Brussel en plaatst de Belgische legende Jacques Brel in de kijker. De Schaarbeekse Brel had een kort maar creatief leven als zanger, componist, acteur en filmregisseur. Een van zijn bekendste liedjes is dan wel ‘Ne me quitte pas’, toch gaat Dario’s voorkeur uit naar de tweede versie van het lied Les Bonbons (1963): Les Bonbons 67 (1967).
“Het is voor mij telkens een genot om in Brels teksten te graven”, zegt Dario. “En voor ‘Les Bonbons’ zijn Brels details en aanpassingen interessant. Het is echt mooi om te zien hoe hij zijn succesnummer uit 1963 nieuw leven wist in te blazen. De naïeve verliefde kerel uit de eerste versie van het lied veranderde in een assertieve man die het cadeau voor zijn vriendin (snoepjes, want bloemen verwelken toch, n.v.d.r.) terugvraagt. De twee versies van het lied tonen voor mij aan dat nooit te laat is om je werk of standpunt te herzien. Zelfs niet als je een van de grootste muzikanten uit de Belgische geschiedenis bent.”
#BalanceTonPorc (#MeToo, n.v.d.r.)
Voor journaliste Emmi blijven we nog even bij het Franse chanson. Ze koos namelijk voor Balance Ton Quoi (2018) van Angèle. Haar reden is simpel: “De boodschap over seksisme komt heel goed over dankzij de scènes van haar clip die voor veel vrouwen herkenbaar zijn”, zegt ze. “In een van de eerste zinnen zingt Angèle ‘Mais je suis plus qu'un animal’ (‘Maar ik ben meer dan een dier’, n.v.d.r.) en daarmee is de toon van het liedje direct gezet.”
Emmi verwijst verder naar de moord van de Londense Sarah Everard (33). “Tijdens de zoektocht naar Everard adviseerde de politie aan vrouwen om ’s avonds niet meer alleen buiten te komen”, legt Emmi uit. “Daar kwam veel kritiek op, en terecht. Vrouwen worden bijna niet meer behandeld als mensen maar als dieren die constant moeten opletten voor gevaar omdat sommige mannen het zich zomaar permitteren om vrouwen lastig te vallen of aan te raken. Daarom ben ik ben heel blij dat grote sterren zoals Angèle met hun muziek dagelijkse vrouwonvriendelijke situaties onder de aandacht brengen.”
Gezellig meebrullen
Don’t Stop Believin’ (1981) van Journey viert dan wel zijn veertigste verjaardag deze zomer, toch blijft het een klassieker die de harten van jong en oud blijft veroveren. Dat is ook het geval voor onze journalist Djorven. “Dit liedje doet mij terugdenken aan een uitwisselingsproject in Zuid-Afrika”, verklaart hij. “Ik nam deel aan het project in het kader van mijn opleiding Sportmanagement. Tijdens dat project heb ik de andere kant en de problematiek van een prachtig land leren kennen.”
Maar dat is niet het enige lied dat veel voor hem betekent . Zo staat Alphaville’s grootste hit Forever Young (1984) op een nipte tweede plaats. “Het is iets wat ik mezelf heb beloofd: altijd jong blijven”, aldus Djorven. “Mentaal toch. Want fysiek zal men de strijd tegen de tijd toch verliezen.” Djorven is overtuigd dat dit lied ook voor anderen veel kan betekenen, zeker nu tijdens de coronapandemie. “Voor veel studenten is het coronajaar een jaar vol met mooie momenten die nooit zullen plaatsvinden.” Om de verloren tijd ‘in te halen,’ kan het motto ‘forever young’ zeker van pas komen.
Nooit echt opgroeien
Het was oorspronkelijk slechts de B-kant van hun single Wouldn’t It Be Nice (1966), maar toch wist de Amerikaanse band The Beach Boys de wereld te veroveren met God Only Knows (1966). Het lied, dat sommigen prijzen als ‘een van de beste B-kantjes aller tijden ,’ is een befaamd favoriet van Sir Paul McCartney. En vanaf nu ook van onze journaliste Anna.
“In 2019 had ik het geluk om een concert van de, inmiddels tachtigjarige, Beach Boys bij te wonen”, mijmert ze. “Ik denk echt dat ik daar toen een van de jongste toeschouwers was. (lacht) Op een gegeven moment tijdens dit liedje, zag ik — tussen de rollators en het verplegend personeel door — een oud koppel dansen alsof ze elkaar die avond hadden leren kennen. Dat gaf me een warm gevoel. Word je eigenlijk ooit volwassen?”
‘L’humour belgo-belge’
Journaliste Ilse gooit het over een andere boeg en kiest voor Robert et Cathy (1995) van de humoristische band Sttellla. De Belgische groep is al actief sinds de jaren zeventig, maar baant zich nog altijd een weg in het Belgische culturele landschap. De eigenaardige schrijfwijze van ‘Sttellla’ zet meteen de (humoristische) toon van zijn discografie in.
En het is precies die humoristische toon dat van Robert et Cathy een parel maakt voor Ilse: “Dit humoristisch lied over de relatie tussen een man en een vrouw die slecht afloopt is zó grappig, en toch soms zó waar. Het is echt geweldig dat twee mannen van middelbare leeftijd dit zo kunnen brengen. Mooi om zo’n delicaat onderwerp met humor te brengen.”
Dat ene sprankeltje hoop
Voor onze journaliste Lotte mag het wat serieuzer zijn. Voor haar betekent Doom Days (2019) van de Engelse indiepopband Bastille heel veel. “Je kan het op verschillende manieren interpreteren,” vertelt ze, “maar ik zie het als een lied over de klimaatverandering en hoe we die bijna collectief negeren. Ook lijkt het de onlinewereld te veroordelen. We bekijken alles op onze gsm, maar ondernemen geen actie.”
De verwijzingen naar literatuur en geschiedenis hebben ook een meerwaarde, maar toch blijft de toon van het lied haar het meeste bij: “Het is niet volledig negatief. Het eindigt zelfs met een enigszins positieve noot, want het lied geeft uiteindelijk nog ruimte voor liefde. Als we onze liefde kunnen uitbreiden naar liefde voor de wereld, is er nog hoop.”
De definitie van succes
Onze journalist Mathijs neemt ons mee naar de Amerikaanse rapwereld. Hij vindt troost in Mac Millers 2009 (2018) en het daarbij horende album: “No matter where life takes me, find me with a smile (Best Day Ever (2011), n.v.d.r.) definieert een naïef gelukkige periode waar Mac nostalgisch op terugkijkt. Een periode waarin de bekendheid zijn tol nog niet eiste. Met 2009 gaf hij een intieme inkijk in de ups-and-downs van zijn tumultueuze levensloop. Dat raakte me hard als fan en zorgde ervoor dat ik ook op een andere manier naar mijn eigen leven kijk. Een persoon definieert zijn succes, niet omgekeerd.”
“Vooral de liveversie in NPR’s Tiny Desk is een beklijvend optreden van een reeds aangrijpend nummer. (citeert 2009) And sometimes, sometimes I wish I took a simpler route. Instead of havin' demons that's as big as my house.”
Zeemzoete eyeopener
Summertime is dan wel een van de meest gecoverde traditionele jazzliedjes ooit. Het blijft na 86 jaar nog even indrukwekkend. Het iconisch lied werd oorspronkelijk gebracht door George Gershwin en Abbie Mitchell in 1935. Toch ontroert de cover van jazzmuzikant Louis Armstrong en Ella Fitzgerald (1957) onze journaliste Lies het meest. “Dit nummer doet me meteen terugdenken aan mijn overleden opa”, verklaart ze. “Hij was verzot op jazz en grote fan van Louis Armstrong. Dit was dan ook zijn lievelingsnummer.”
Maar Lies associeert Summertime niet alleen met nostalgische herinneringen aan haar grootvader. Het jazzgenre heeft een speciale plek in haar hart: “Mijn opa introduceerde me aan jazz toen ik een kleuter was. Toen dacht ik er natuurlijk niet bij na. Het was anders dan wat ik thuis op de radio hoorde en op de tv zag. Het kalmeerde me. (lacht) Maar als ik even terugkijk, merk ik dat mijn liefde voor jazz me op latere leeftijd heeft aangespoord andere muziekgenres te ontdekken. Het was een echte eyeopener. Mijn nieuwsgierigheid in het nieuwe en het onbekende is sindsdien alleen maar gegroeid.”
Liefde maakt (niet) blind
Journaliste Ellen neemt ons mee naar het New York van de jaren zeventig. Het liedje dat ze in de kijker wil plaatsen is She’s Always A Woman van Billy Joel. Dit liefdeslied aan Joels eerste vrouw valt voor Ellen vooral op in zijn atypisch perspectief: “Meestal beschrijven liefdesliedjes de persoon waarop je verliefd bent als ‘perfect.’ Dat is hier niet zo. Billy Joel somt eigenlijk alle negatieve trekjes op van de vrouw waar hij zijn hart aan verloren heeft. Hij ziet haar dus voor wie ze werkelijk is met al haar tekortkomingen, en toch houdt hij van haar.”
“Het liedje betekent veel voor me omdat ik er vaak naar luisterde als kind”, zegt ze. “En ook de boodschap vind ik heel mooi: als je iemand graag ziet, dan zie je ook de schoonheid in al hun imperfecties.”
De juiste keuze maken voor de toekomst
Journaliste Annelies gaat de filosofische toer op met Jordan Mackampa. De Britse singer-songwriter mixt soul en minimalistische indie tot een unieke sound. De filosofische What am I (supposed to do)? (2019) roept herinneringen voor haar op. “Vorig jaar in november ben ik naar een van zijn concerten geweest in Praag”, aldus Annelies. “Ik kende Jordan Mackampa niet en had op voorhand ook geen liedjes beluisterd. In een kleine, donkere zaal met ongeveer 100 toeschouwers, begon hij te zingen. Vooral dit liedje is me bijgebleven. Op dat moment woonde ik juist een maand in Praag en twijfelde ik over mijn beslissing. Na die avond was het voor mij duidelijk dat ik wel op de juiste plaats was.”
Lies Van Branden
Wil je onze muziekselectie integraal beluisteren? We bundelden speciaal voor jou onze favorieten in de afspeellijst STAND.REDACTIE KIEST. Via deze link kom je in de afspeellijst terecht.