Supermarkt-shoppen in tijden van inflatie

Een diepvriespizza die bijna zo duur is als bij de Italiaan, een pakje kaas van zes euro en paprika’s die drie keer meer kosten per kilo. Het zijn slechts enkele voorbeelden van wat je ongetwijfeld zelf al ondervonden hebt: de inhoud van je winkelkar is duurder geworden. Dat het niet gaat om enkele luttele percentages, bleek nog maar eens uit het onderzoek van De Inspecteur van Radio 2. Klanten betalen nu ongeveer een kwart meer dan een dik jaar geleden voor dezelfde 75 producten. Waar voelen consumenten die prijsstijgingen het meest?

Elke dag Everyday

Met drie grote potten Everyday vol-au-vent in de armen wandelen vrienden Tuur, Quinten en Quichon door de gangen van de supermarkt. “Vanavond koken we samen. Dat is gemakkelijk en goedkoop”, vertelt Quinten. Hoewel hij eigenlijk verse producten verkiest, staat er vandaag een voorverpakte maaltijd op het menu. “Als het einde van de maand nadert, is het soms moeilijker om vers te eten. Los daarvan is er elke week wel een dag waarop ik geen zin heb om te koken en liever snel iets in de oven schuif.”

Op maandagavond is het extra druk in de supermarkt. Opvallend veel studenten doen boodschappen voor de komende week. De vrienden – alle drie nog student – krijgen daarvoor elke week een budget van hun ouders dat ze aanvullen met het inkomen van hun studentenjobs.

"De echt dure dingen blijven liggen en mensen kopen nu sneller iets van het huismerk"

Ondanks die inkomsten beïnvloeden de prijsverhogingen wel degelijk hun koop- en eetgedrag. Zo eet Quinten tegenwoordig vaker hetzelfde. “Ik maak grote hoeveelheden klaar die ik kan invriezen, zodat ik er meerdere keren van kan eten”, zegt hij. Zijn vriend Quichon klaagt de prijs van vis aan, maar hijzelf zit meer verveeld met de prijs van het vlees: “Ik eet minder vlees omdat dat echt duur is”, bevestigt ook Tom Neyt, zaakvoerder bij AD Delhaize Merelbeke Centrum. “De prijzen van rundsvlees zijn maand na maand enorm gestegen – eerst door schaarste, daarna omdat boeren hun verhoogde kosten ook moeten doorrekenen”, verduidelijkt Neyt. “Vorig jaar is ook de prijs van varkensvlees voor het eerst in twintig jaar gestegen, puur door de verhoogde energiekosten.” De prijsstijgingen blijven echter niet beperkt tot runds- of varkensvlees. “De volledige winkel kende een of twee keer een prijsstijging. De prijzen van groenten en fruit zijn lang stabiel gebleven, maar de laatste twee maanden merk je ook daar een stijging door de schaarste van paprika’s, courgettes en komkommers.”

Neyt: “De echt dure dingen blijven liggen en mensen kopen nu sneller iets van het huismerk.” Dat merkt ook Bram (23). Hij komt elke maandag met zijn huisgenote naar de winkel. Ze doen inkopen voor een hele week en beslissen ter plaatse wat ze in hun winkelkar leggen. “Ik krijg ondertussen al zes jaar op rij een weekbudget van vijftig euro”, vertelt hij. “Meestal is dat genoeg, al merk ik wel dat alles duurder wordt.”

Er zijn dan ook producten die hij minder of zelfs niet meer koopt. “Vroeger maakte ik er een punt van om pesto van Bertolli te kopen”, klinkt het. Om zijn uitspraak kracht bij te zetten, maakt hij een Italiaans handgebaar. “Nu heb ik mij daarover gezet en koop ik pesto van het huismerk. Daar bespaar ik bijna drie euro mee”, zegt hij met een knikje naar de winkelkar.

Zelfscan scam

Sommigen gaan echter verder dan overschakelen van Nutella op Everyday. Zij betalen niet minder, maar helemaal niet meer voor hun producten. Het Nieuwsblad schreef eind januari dat het aantal winkeldiefstallen, in tegenstelling tot andere vormen van diefstal, niet was afgenomen. Ook Vice berichtte al over het groeiend aantal winkeldiefstallen tijdens de inflatie. Neyt merkt dat niet meteen op: “Bijna wekelijks merken we dat er een diefstal is gepleegd, maar het is moeilijk te meten of dat meer of minder gebeurt dan vroeger.” In de Delhaize in Merelbeke kunnen klanten geen zelfscans gebruiken. Dat zorgt mogelijk voor meer controle en minder diefstallen, want het is net vaak daar dat dieven hun slag slaan.

"Ik neem bijvoorbeeld vier dingen mee naar de zelfscankassa’s en betaal alleen een watertje”

Dat weet ook Dennis*. “Ik heb altijd de drang om iets te stelen als ik naar de winkel ga”, vertelt hij. “Met de komst van de zelfscan is dat ook veel gemakkelijker geworden. Ik neem bijvoorbeeld vier dingen mee naar de zelfscankassa’s en betaal alleen een watertje”, vertelt hij. “Het is zo makkelijk en het leven is duur”, vertelt Dennis. “Door af en toe iets mee te nemen geef ik zelfs veel minder geld uit dan voor de prijsverhogingen.” Al houdt hij er een belangrijke regel voor zichzelf op na. “Ik steel nooit iets van kleine zelfstandigen want dat vind ik erg. Ik ben van mening dat grote bedrijven dat niet voelen aan hun winst”, klinkt het. “Sushi, donuts voor mijn vriendin, … Ik heb al best veel gestolen als ik er zo over nadenk. “Dagelijks wordt er gestolen. Dat is altijd zo geweest en zal altijd zo zijn”, vult Neyt aan. “Er bestaan tegenwoordig ook zoveel trucen.”

Of stelen om geld uit te sparen het nieuwe normaal wordt? “De prijzen gaan nog even blijven stijgen, want de lonen stijgen en dus ook de productkosten. Vanaf volgend jaar zal er verbetering in zicht zijn en zal alles wat stabiliseren”, stelt Neyt. “De prijzen zullen niet gaan dalen, maar ook niet meer stijgen. Mensen hebben nu wel geleerd om met alles voorzichtiger om te gaan, terwijl het vroeger niet nauw stak. Elk nadeel hebbe zijn voordeel, zeker?”

* Dennis is een schuilnaam. Hun naam is bekend bij de redactie.

Tekst (1): Rieneke Lammens &

Fien Van Liedekerke

Tekst (2): Valerie-Sophie Briers

Bewust boodschappen doen met deze tien tips

Ook jij voelt waarschijnlijk de prijsstijgingen. Daarom hebben we bij Jongleren de tien beste tips verzameld om je boodschappen zo goedkoop mogelijk te houden.

Boodschappen doen begint thuis. Voor je naar de supermarkt vertrekt, kijk je best wat je nog in je koelkast hebt liggen. Misschien ligt er nog een schaaltje met vegetarische balletjes op het achterste schapje? Of een halve bloemkool van twee dagen geleden? Je kan zelfs een heel nieuw gerecht bedenken met alle restjes die je nog in huis hebt.
Nog een tip voor thuis: maak een boodschappenlijstje. Met een lijstje grijp je niet naar producten die je eigenlijk niet nodig hebt. Als je enkel afgaat op wat er op je lijstje staat, vermijd je misschien enkele gangpaden die je zouden kunnen verleiden.
Een derde tip is dat je serieus kan besparen als je maar een of twee keer per week boodschappen doet. In principe maak je dan een boodschappenlijstje voor de hele week. Op die manier ga je minder naar de supermarkt en verklein je de kans dat je onnodige producten meeneemt.
Een vierde tip, die aansluit bij tip nummer drie, is een weekplanning maken met wat je allemaal zal eten.
Koop vaker diepvriesgroenten en -fruit. Verse groenten en fruit rotten snel. Als je maandag een bakje bosbessen koopt, staat er donderdag bij wijze van spreken al schimmel op. Diepvriesproducten kan je veel langer bewaren én zijn een stuk goedkoper.
Kies voor het huismerk. Een Olé is net zo lekker als een Leo.
Bekijk folders van supermarkten om te weten welke aanbiedingen ze hebben. Bij de meeste supermarkten zijn producten vaak 1+1 gratis.
Doe je boodschappen bij meerdere supermarkten. Sommige producten zijn in de ene winkel een stuk goedkoper dan in de andere. Kijk dus zeker eens op verschillende websites en vergelijk folders.
Een andere tip om te besparen is kijken naar de prijs per kilo van elk product. Dat is de beste maatstaf om de prijs van verschillende producten met elkaar te vergelijken.
Tot slot, download de app Too Good To Go. Daarop bieden onder andere supermarkten, restaurants en bakkerijen hun onverkochte producten aan. Voor een scherpe prijs kan je een pakket kopen en ophalen. Op die manier kan je creatief aan de slag in de keuken, bespaar je geld én ga je verspilling tegen.